Wat je denkt ben je zelf

Hersenen



Een vogelvlucht door allerlei disciplines

Ik wil je in gedachten vér mee terug nemen. Tot vlak voor het moment dat je ontstond.
Daar ben je. Eén vanuit twee. Opnieuw is een cyclus van het leven voltooid.
Binnen een paar seconden ben je alweer 2 cellen groot, en dan 4, 16, 64, enz.
Totdat je uiteindelijk een volwassen stapel zult bereiken van zo'n tienduizend biljoen cellen. Als er niet gruwelijk veel cellen zouden afsterven, is dat proces na zo'n 47 delingen bereikt, maar al snel nadat je bent begonnen met groeien gaat het exponentiële ontwikkelen over in een wat meer graduele; van de 100.000 cellen die je dan groot bent (plus of min een), deelt zich dan eerst één zich even, waardoor je 100.001 cellen telt. En deze verandering in tempo zet ook het aanmaken van 3 belangrijke proto-groepen in werking.

Biologie

Het endo-, myo- en ectoderma. Oftewel, het binnenste, middelste en buitenste vlies. En binnen die vliezen vervolmaken de klompjes cellen zich tot organen en weefsels.

  • Het binnenste tot o.a het spijsverterings-,ademhalings- en urinewegstelsel.
  • Het middelste tot o.a. het skelet, het bloed, de spieren en interne organen.
  • En het buitenste ontwikkelt zich tot de vorming van een paar uiterst belangrijke specialiteiten: het brein, het centrale zenuwstelsel en de huid. Met in die huid nog eens een paar hele speciale huiddelen: ogen, oren, mond en neus. In de rest van het huidoppervlak vinden tast-receptoren hun plek zodat je uiteindelijk bent uitgerust met een 5-tal zintuigen die we allemaal zo goed kennen: zicht, gehoor, smaak, reuk en tastzin.

Is dat alles? Nee. Recentelijk onderzoek heeft aangetoond dat je in staat bent om zeer wel waar te nemen wat elk gezond boerenverstand al dacht: de gevolgen van een 'emotie'. En tot zo'n emotie rekenen we voor het gemak maar even alles wat en hoe je je van binnen kunt voelen. Honger, dorst, blij, verdriet, verliefd, boos, enz.
Het waarnemen van die emoties rekenen we tot ons 6e zintuig.
Gelieve dit niet te verwarren met wat wel eens eerder werd omschreven als ons 6e zintuig, (al dan niet vrouwelijke-) intuïtie, of onderbuik gevoel. Deze laag is bij deze gedegradeerd tot ons 7e zintuig.
Na enig sleutelen en (her)groeperen besta je uiteindelijk uit een unit die opperbest in staat is tot een uitzonderlijke taak: registreren en reageren. Stimulis-respons.
Is dit echt uitzonderlijk? Wellicht.
Maar álle cellen waaruit jij bestaat kunnen dit ook, en ze doen niet anders!
En die reactie die zowel jij als zij vertonen is steeds één van de twee mogelijkheden: ernaar toe, of er vandaan. Groei, of verdediging.

Hersenen

Ongeveer 100 miljard van die cellen in het ectoderma laten zich verleiden tot het vormen van een speciale formatie: je hersenen.
Over de verschillende sferen en kwabben is veel literatuur te vinden, dus laat ik me beperken tot het noemen van de twee delen waar wij ons in dit verhaal mee bezig gaan houden: de hersenschors (cortex) en het limbische systeem:

  • In de cortex worden alle feitelijke gegevens opgeslagen die we via onze zintuigen binnenkrijgen. Hoe dat gebeurt is een raadsel. Er bestaat hoogst waarschijnlijk niet zo iets als een 'lege' hersencel, maar toch kan er iets in.
    (Wordt het wel daadwerkelijk opgeslagen? Er zijn veel theorieën en hypotheses over de mogelijke werking van de hersenen als een soort 'antenne', waarmee we 'signalen' ontvangen uit de wereld [of kosmos] om ons heen.)

  • Het limbische systeem, het binnenste gedeelte van onze hersenen, zorgt voor de fysiologie. Het verzorgt en regelt onze fysiologische processen, het eigenlijke mechanisme dat ons in staat stelt te leven. Denk hierbij aan spijsvertering, ademhaling, bloedsomloop, hormoonhuishouding, enz.

Nieuwe Biologie

De nieuwe biologie heeft naast een hoop andere dingen aangetoond dat het leven echt dol is op specialisatie, want wat is nu gebleken? Er zijn specifieke hersencellen voor het opslaan van kleur. Of smaak. Of vorm. Elke cel in de hersenen is bedoeld als opslagreservoir van een van de attributen van een van de door de zintuigen waargenomen prikkel. Dus iets zien wordt onderverdeeld in vorm, kleur, horizontaal, of juist verticaal, en wordt er feilloos opgeslagen in de daarvoor bestemde hokje in het brein.
Dat resulteert dus in een gigantisch pakhuis met ontelbare verdiepingen en nog eens zoveel ruimtes. Dus als er iets wordt opgeslagen dan zal dat niet gebeuren voordat er iets wordt vastgelegd over wat er wordt opgeslagen en waar dat dan wel gebeurd. Anders is het zinloos: je moet het wel terug kunnen vinden niet, nietwaar?

Kijken

Laten we eerst nog iets dieper graven. Wat is eigenlijk iets zien? Kijken is weliswaar een werkwoord, maar betekent "kijken" eigenlijk niet veel meer dan de oogleden openen en de ogen zodanig ergens op richten zodat het licht dat ergens vanaf komt naar binnen kan?
Er is dus een voorwerp wat in staat is licht te reflecteren. Wat jouw door-gespecialiseerde huidcel detecteert en als elektrische prikkel aanbiedt aan je hersenen.

Kwantum Fysica

Hier kunnen we even een uitstapje maken naar de discipline in het wetenschappelijk onderzoek die zich bezig is blijven houden met het onderzoek naar klein/kleiner/kleinst.
Het individu, dat wat we zijn, en wat dus niet zo ondeelbaar bleek te zijn als die naam aangaf, bleek in werkelijkheid te zijn opgebouwd uit kleinere delen. Cellen. En die cellen (en tegelijkertijd álle bouwstenen van alle materie om ons heen) bleken te zijn opgebouwd uit moleculen. De moleculen bleken bij nog nadere inspectie, wat natuurlijk pas mogelijk was naarmate de techniek mee-ontwikkelde, nog weer te zijn opgebouwd uit atomen.
En wat denk je? Atomen bestaan ook uit dingetjes.
Een kern, en daaromheen elektronen.
En elk van die onderdelen is ook weer in halffabrikaten uiteen te rafelen, zoals momenteel naarstig wordt onderzocht in CERN, Zwitserland.
Inmiddels zitten op het niveau van het erg kleine, en die discipline, want daar ging ik naar toe, noemen we de kwantum fysica. Hoewel het fysieke daarvan dus zeer twijfelachtig is.
De theorie van de kwantum fysica beschrijft feitelijk dat er niet zoiets is als materie…
Als je zover inzoomt op materie, dat je de onderdelen zoals we die nu kennen kunt onderscheiden, blijkt het voornamelijk uit lege ruimte te bestaan, met de mogelijkheid, zeg maar de onbegrensde mogelijkheid dat iets zich ergens bevindt.
En die mogelijkheid schijnt in grote mate beïnvloed te worden door iets dat ze 'de waarnemer' noemen. Heel rechtlijnig en simpel uitgelegd: jij bepaalt óf er iets te zien is, en wát dat dan is.
Kortom, jij creëert je eigen wereld! Er is niemand anders die de dingen op precies dezelfde manier ziet, beleefd of voelt als jij.

Interpretatie

Die hele interpretatie en voortdurend herscheppen van je wereld(beeld) vindt plaats in onze hersenen en wordt gestuurd door het limbische systeem.
Zodra jij namelijk besluit, om het maar zo plastisch uit te drukken, dat er wat te zien valt, levert die interpretatie jou behalve een beeld, ook een bepaald gevoel op, wat hoort en/of past bij dat beeld.
Beide componenten worden 'opgeslagen' in je geheugen.

Vullen en lezen

Maar hoe kom jij nu tot de conclusie dat er iets te zien is? Door juist weer te grasduinen in diezelfde bak informatie die je aan het vullen bent!
Het zal ongetwijfeld ooit tot in detail kunnen worden beschreven, maar de ongelofelijke snelheid waartoe het brein in staat is dingen op te zoeken, te verglijken, te concluderen en te associëren maakt dat jij onmiddellijk weet wat je ziet.
Waarbij we meestal vergeten dat we het zelf hebben bedacht…

Samenvatting

Dit is dus hoe het proces ongeveer verloopt als het brein ongestoord kan functioneren:
Een object dat wordt aanschouwd wordt geïnterpreteerd door onze hersenen en opgeslagen in de cortex, terwijl het corresponderende gevoel wordt opgeslagen in het limbische systeem. Omgekeerd, of eigenlijk tijdens het interpreteren van de binnenkomende gegevens, wordt er gezocht in de voorraad indrukken die we gedurende ons leven opbouwen, om tot de conclusie te komen waar we mee te maken hebben.

Soms gaat het mis

Dit proces werkt feilloos, behalve wellicht onder invloed van drank of drugs. Maar het betekent ook, dat jij elke keer die conclusie krijgt voorgeschoteld, die je in het verleden ooit omtrent bepaalde beelden of indrukken hebt opgedaan. Soms met zeer teleurstellende resultaten, wanneer je voor de zoveelste keer ergens in terecht bent gekomen, waarvan je toch zo duidelijk had gezegd: "Dit Nooit Meer!".
Maar het kan ook op een andere manier mis gaan.
Als de situatie waarin we ons bevinden zogezegd 'traumatisch' wordt, met andere woorden, oncontroleerbaar en buiten onze beïnvloedingsfeer raakt, dan gebeuren er een reeks dingen die op een later moment, vooropgesteld dat we het overleven, voor nare consequenties kunnen zorgen.
Eerst moet je je realiseren dat een 'trauma' voor een éénjarige, voor een een tienjarige of voor een volwassene uiteraard heel verschillend is.
Het gaat er even om dat er iets gebeurt wat buiten je controle-gebied dreigt te komen. Het overkomt je.
Je geboorte is in die zin je eerste trauma, een plotseling boze vader, omdat jij iets doet wat hij niet begrijpt kan dat ook zijn, maar een overval of gijzeling is ook nooit iets waar je voor kiest. Het overkomt je.
In alle gevallen reageert je lijf, of je systeem, met een beperking van je bewustzijnsniveau. Dat vernauwt zich. Als volwassene kun je je dat wat beter voorstellen dan als kind, maar waar het op neer komt, is dat je je gaat richten op details die op de één of andere manier voor jou belangrijk zijn.
Het geluid van een spelende televisie, terwijl je vader zijn boosheid uit, de klank van de stem van degene die je overvalt.
Het kan van alles zijn. Jij (jouw systeem) kiest iets om zijn aandacht op te richten, om zoveel als het mogelijk is in het moment aanwezig te blijven.
Op zich is dit een prachtige tactiek. Je hebt het blijkbaar overleefd, nietwaar?
Maar tegelijkertijd gebeurt er nog iets anders. Het is namelijk niet zo dat deze techniek van overleven er voor zorgt dat je overige zintuigen uitgeschakeld worden, ondanks je fixatie op één ervan. Je andere zintuigen blijven gewoon doen wat ze horen te doen. Opnemen en vastleggen wat er gebeurt. Met één groot verschil. Het hele systeem is namelijk in wanorde, in paniek, in chaos. Dus wat is de fysieke toestand, de emotie, die bij deze indrukken wordt opgeslagen in het lymbische systeem? Diezelfde chaos en paniek.
En dit zou op zich niet eens zo schadelijk hoeven te zijn, maar het eigenlijke probleem doet zich pas voor zodra die herinneringen die zijn opgeslagen gedurende die traumatische ervaring, (her)gebruikt worden op een later moment, om een op zich neutrale situatie te interpreteren.
Een voorbeeld. Stel, je raakt betrokken in een overval. Heel akelig, pistoolschoten en al, je vreest voor je leven. Je overleeft het, maar je hersenen hebben feilloos geconstateerd en opgeslagen dat de overvaller een groene broek aanhad. Volkomen irrelevant, maar het is wel opgeslagen. Mét de emotie van dat moment.
Zonder dat je het je ooit zult realiseren en bewust zult koppelen aan dat traumatische moment, kan het zien van diezelfde kleur groen als van die broek je enorm beroerd doen voelen. Het kan je opnieuw door de 1e fasen van paniek brengen. En je kunt het niet 'zomaar' relativeren, want je hebt geen actieve herinneringen aan die kleur, omdat je systeem destijds op iets anders was gefocussed...
Dit is het effect wat indrukken die tijdens (volgens jou!) traumatische momenten zijn vastgelegd en opgeslagen bij jou teweeg kunnen brengen.
Met het hele rijtje 'dagelijkse dingen' die ik in de introductie opsom als gevolg.
PMA is (voorlopig) de enige methode die jou in staat stelt om die akelige, verontrustende en verstorende herinnering te traceren en te neutraliseren.
Die verstorende elementen kunnen worden opgespoord en in één klap van hun verstorende invloed worden ontdaan, en dat is precies wat in een PMA-coach-sessie wordt beoogd.